Maden Haberleri
Madencilik Haberleri
Colorado’nun dağ akarsularında asit kaya drenajı etkileyen bakır, çinko ve sülfat konsantrasyonları son 30 yılda yaklaşık olarak iki kat artış göstermiştir. madencilik
Water Resources Research dergisinde yayımlanan makalede, kayaçların doğal kimyasal aşınmasının artan asitlik ve metallerin kaynağı olduğu belirtilmektedir, ancak trendin nihai sebebi iklim değişikliğidir.
Denver’daki ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu’ndan (US Geological Survey) Andrew Manning, “Ağır metaller ekosistemler için gerçek bir zorluktur,” diyor makalenin baş yazarı. “Bazıları oldukça toksiktir. Colorado’da yaygın olarak sorun oluşturan iki ana metal olan bakır ve çinkoda bölgesel, istatistiksel olarak anlamlı trendler görüyoruz. Bu trendler, belirsiz ve küçük değil.”
Isıtma sıcaklıklarının artması ile sülfür aşındırmasının artması arasındaki mekanizma henüz açık bir araştırma sorusu olmasına rağmen, yeni sonuçlar buzla kapatılmış olan kayaçların maruz kalmasını en büyük şüpheli olarak göstermektedir.
Son birkaç yılda “paslanan Arktik nehirlerinin” ani ortaya çıkışının, çözülen kalıcı donmuş toprak bölgelerinden akan nehirlerin büyütülmüş hali olduğu muhtemeldir.
Colorado, metal sülfidleri açısından zengin kayalıklarla doludur. Parlak demir sülfid, birçok Colorado sakininin aptal altını veya pirit olarak tanıdığı, bu sülfid minerallerin en yaygınıdır, ancak bakır, çinko ve diğer metal sülfidleri de yaygındır.
Hava ile temas, kayaçlardaki metal sülfidlerin oksitlenmesine ve metallerin yeraltı suyuna salınmasına neden olur, bu da yüzey akarsularına akar. Akarsu yataklarındaki pas rengi tortular, demir sülfid oksidasyonunun ayırt edici işaretleridir. Sülfürler ayrıca suyu asitlendirir, bu da aşındırmayı hızlandırabilir. Örneklenen bazı alpin akarsularda pH’ın 3 veya 4 olduğu bulunmuştur.
Madenciliğin suçu yok!
Çalışma, 40 yıllık su kimyası verilerinden yararlanmış olup, 17 havzada doğal olarak asidik ve metal açısından zengin 22 kafa akarsusundan 2021’de tüm sitelerden son örnekleri almıştır. Örnek alma siteleri 3.000 metrenin üzerindeki rakımlarda ve bakir, dokunulmamış alanlarla 50 ila 100 yıl önce madencilik yapılmış ancak terk edilmiş yerlerin bir karışımını içermektedir.
Dağ akarsuları, Temmuz ortasından Kasım’a kadar olan dönemde örneklenmiştir, yaz sonu ve sonbahar düşük akış dönemlerini kapsamaktadır. Yakındaki akarsu ölçüm istasyonlarından uzun vadeli akış hacmi kayıtları, akarsu akımlarının ısınan sıcaklıklarla ve daha küçük kar örtüleriyle azaldığını göstermektedir, bu da daha küçük su hacimlerinin daha yüksek metal konsantrasyonlarını açıklayabileceğini düşündürmektedir.
Ancak Manning ve meslektaşları, daha az suyun sadece gözlemledikleri etkinin yarısını açıklayabileceğini fark ettiler. Gözlemledikleri konsantrasyonlara ulaşmak için dağların metalleri ve sülfatı akarsulara daha hızlı bir şekilde vermesi gerekiyordu.
Araştırmacılar, bu metal açısından zengin dağ akarsularının daha büyük nehirlerde aşırı metal yükünün seyreltildiğini fark ettiler.
Manning, “Bence bu, aşağı akıştaki büyük metropol veya tarım kullanıcıları için büyük bir kırmızı bayrak değil,” diyor. “ancak bazı dağ toplulukları suyunu sadece bu mineralize akarsulardan kısa bir mesafeden alır.”
Bu dağ akarsularındaki daha fazla metal ve asitlik, tarihi madencilikle değiştirilmiş olanları iyileştirmek için sınırlı fonların nereye yatırım yapılacağı ve turizmi desteklemek için balık stoklarının nereye konulacağına dair kararları etkileyebilir.
Ancak yeni çalışma, hızlanmış sülfid aşındırmasını bütün bir bölgede büyük ölçekte artan sıcaklıklara istatistiksel olarak bağlayan ilk çalışmadır.
Çalışma, en yüksek, en soğuk dağ akarsularında metal yüklerindeki en büyük kazanımları bulmuştur. Bu desen, donmuş toprağa yakın yüksek rakımlarda yıl boyunca ortalama sıcaklıkların sıfır dereceye yakın olması nedeniyle ortaya çıkmaktadır, bu da onları kalıcı donma eşiğinin hemen üzerinde yerleştirir. Bazı zirveler 1980’den bu yana donma eşiğinin üzerine çıkmıştır.
“Buz bir zırh gibidir. Eğer eritirseniz, yer altı suyunun binlerce yıldır görmediği kayaçlara su ve oksijen girmesi için pencereler oluşturursunuz ve bu oldukça hızlı bir şekilde oksitlenmeye başlar,” diyor Manning.
Başka olası mekanizmalar, düşen su tablalarının taze kayaçları havaya maruz bırakması ve buzları eriterek depolanan konsantre metallerin ceplerini serbest bırakan kaya buzullarıdır.
Sulak alanlar metalleri biriktirir ve kurak dönemlerden sonra su geri döndüğünde bir patlama oluşturabilir.
Ancak, çalışma, yükselen metal konsantrasyonları ile sulak alanların varlığı, kaya buzulları veya düşen su tablolarıyla ilişkili faktörler arasında bir korelasyon bulamamıştır, bunlar başka bölgelerde rol oynuyor olabilir.
.
