Elektrik kesintileri ve nakliye grevleri dünyanın en büyük üreticisinde platin madenciliğini sekteye uğrattı.
Platin fiyatı, metal kıtlığı yaşanacağı endişesiyle yükseldi.
Endişeler, dünyanın en büyük platin üreticisi Güney Afrika’daki madencilik sorunlarından kaynaklanıyor. Madenciler, dünya platininin %75’inin çıkarıldığı ülkede sürekli yaşanan elektrik kesintileri nedeniyle üretimde %15’e varan bir daralma öngörüyor.
Otomobillerin katalitik konvertörlerinde kullanılan metal, bir dizi yatırımcının malzeme kıtlığı tahmininde bulunmasının ardından son 13 ayın en yüksek fiyatına ulaştı. Standard Chartered analisti Suki Cooper şunları söyledi: “Bunun platin piyasasındaki seri açıkların ilk yılı olduğunu düşünüyoruz”.
Üretim kapasitesindeki eksiklik nedeniyle Güney Afrika’da elektrik kesintileri sık sık yaşanmaya devam ediyor. Bu durum son aylarda birkaç kez rutin elektrik kesintilerine neden oldu ve Şubat ayında “felaket durumu” ilan edildi. Çeşitli önlemler, üretimi ülkenin yaşlanan kömür santralleri filosundan daha güvenilir enerji kaynaklarına doğru kaydırmayı amaçlamaktadır.
Platin madenciliğinde aksaklıklar
O zamana kadar elektrik kesintileri firmaların maden çıkarma kabiliyetini büyük ölçüde etkilemeye devam edecek. Derin platin madenleri sürekli ışık ve sıcaklık düzenlemesi gerektirirken, güç dalgalanmaları hayati ekipmanı stres altına sokabilir. Birçok maden, kırılgan elektrik şebekesi üzerindeki baskıyı azaltmak için izabe tesislerini düşük seviyelerde çalıştırıyor.
Madencilik devi Anglo American, 2022 yılında platin üretiminin bir önceki yıla göre %25 azalacağını açıklarken tüm bu nedenlere atıfta bulundu. Şirket ayrıca 2023 ve 2024 yılları için üretim tahminlerini de benzer seviyelerde düşürerek, ülkedeki platin üretimindeki bu düşüşün sürdürülebilir bir eğilim olmasını beklediğini gösterdi.
Aynı zamanda, ulusal demiryolu operatörü Transnet SOC, maden ihracatını engelleyen iç çekişmelerle boğuşuyordu. Ekim ayında Transnet işçileri greve giderek şirketi Kumba maden taşımacılığı bağlantısında mücbir sebep ilan etmeye zorladı. Kumba sahasını işleten Anglo American, 11 günlük grevin üretim maliyetini 800.000 ton cevher olarak tahmin etti. Ayrıca grev süresince ihracatın günde 120.000 ton etkileneceği tahmin ediliyor. Şirket toplamda, müteakip stoktan 540 milyon dolardan fazla zarar ettiğini söyledi. Bu durum firmanın 2023 yılı için ülkedeki tüm madenlere ilişkin öngörülen üretimini aşağı yönlü revize etmesine neden oldu.