4 Nisan Perşembe günü gerçekleştirdiğimiz röportajımız için bizleri kırmayan Sayın İrfan Bayraktar‘a sonsuz teşekkür ederiz. Bizi en güzel şekilde ağırlayan Tüfekçioğlu ailesine de bir teşekkürü borç biliriz.
Değerli okuyucularımız, Sayın İrfan Bayraktar ile gerçekleştirdiğimiz, bizlerle çok değerli paylaşımlarda bulunduğu bu röportajın sizlere de faydalı olması dileğiyle. Keyifli okumalar diliyoruz…
Eğitim ve iş hayatınızı kısaca anlatabilir misiniz?
“1950 Manisa, Turgutlu doğumluyum. Lise hayatımı Manisa Lisesi’nde tamamladıktan sonra, Hacettepe Üniversitesi Maden Mühendisliği bölümüne girdim. 1973 yılının Haziran ayında mezun oldum. Ardından Temmuz 1973’te de asistanlığa başladım. O yıllar Türkiye’nin karmaşık yılları olmasından dolayı, bir süre sonra doktora çalışmalarım Türkiye’de tıkanınca yurt dışına gitmek zorunda kaldım. 1978 yılında İngiltere Birmingham Üniversitesi’nin cevher hazırlama bölümünde (Minerals Engineering) doktoramı alıp , 1983’te Türkiye’ye döndüm. Devlet burslusu olduğum için MTA teknoloji dairesinde işe başladım. Fakat MTA serüvenim yaklaşık 1.5 yıl sürdü ve hemen ardından Demir Export A.Ş ‘de işe başladım. Orada da 10 yıl kadar proje müdürlüğü yaptıktan sonra Hacettepe Üniversitesi’ne dönüş yaptım. 1994 yılının Eylül ayından 2003 şubatına kadar öğretim üyeliği yaptım ve 2003 yılında da üniversiteden emekli oldum. Sonrasında özel sektöre yeniden döndüm. 2003’ten bu yana da özel sektörde çalışmaktayım. Çalışma hayatımda hemen hemen her kademede , mühendislikten hocalığa, en üst düzey yöneticilik görevlerine kadar her kademede çalıştım. 2011‘den sonra vites küçülterek o tarihten beri danışmanlık yapıyorum. “ Kariyerinde sadece cevher hazırlama alanında çalışmayı tercih ettiğini söyleyen İrfan Bayraktar, o
dönemde Hacettepe Maden Mühendisliği bölümünün Türkiye’nin ihtiyacı doğrultusunda, cevher hazırlama ağırlıklı eğitim verdiğini ve kendisinin de bundan dolayı, bu alanda uzmanlaştığını ekledi.
Günümüzde Türkiye’de yapılan madenciliği nasıl değerlendiriyorsunuz?
“ Bir ülkenin bir sektörü diğer sektörlerinin çok ilerisinde olamaz. Kalkınmış ve gelişmiş bir ülkenin tüm sektörleri de aynı oranda gelişmiştir. Çünkü sektörler birbirini doğrudan etkilemektedir. Dünya’ya baktığımız zaman da madenciliği çok ileride olup da diğer sektörleri geride kalmış bir ülke göremeyiz. Örnek vermek gerekirse, Avustralya, Kanada ve Amerika bu durumun en güzel örneklerindendir. Türkiye’ye gelecek olursak, bizim diğer alanlarımız ne kadar geliştiyse madencilik de o kadar gelişmiştir. Üst düzey bir seviyede değiliz ama geride de değiliz. Ben bu durumu gelişmekte olarak yorumluyorum. Mesleğe ilk başladığımız yıllarda madencilikte güçlü bir makine imalat faaliyeti yoktu. Örneğin, eskiden Türkiye’de konik kırıcı ,büyük değirmenler gibi makinalar yapılamıyordu. Şimdi ülkemizde tünel açma makinelerine kadar sektörün ihtiyacı pek çok makine üretiliyor ve ihraç da ediliyor. Maden makinaları imalatında büyük bir gelişme var fakat tüm madencilik sektörü olarak üst düzey değiliz. Üst düzey olmadığımızın en büyük kanıtı, yaşadığımız maden kazalarıdır. Eğer üst düzey bir madenciliğe sahip olsaydık kazalar bu seviyelerde olmazdı. Bence bir ülkenin madencilik turnusolu o ülkede yaşanan maden kazalarıdır. Maden kazaları seviye göstergesidir.
Altın madenciliği hakkında ne düşünüyorsunuz?
“ Spekülasyona çok açık bir konu. Örneğin bu günlerde deniliyor ki üretilen altının büyük bir kısmı insanlığın ihtiyacı veya modern bir hayatın sürdürülmesi için gerekli değildir. Bir yılda üretilen altının sadece yüzde 15-20 ’si sanayide kullanılıyor. Bunun geri kalanı ise devletler ve insanlar tarafından tasarruf aracı olarak kasalarda saklanıyor. Bu doğru. Dolayısıyla doğayı gereğinden fazla tahrip ettiğimiz iddia ediliyor. Altın madenciliği yapılsın mı, yapılmasın mı? Karşıt tezler var. Herkes kendi tezini savunmak için örnekler veriyor. Ne yazık ki yaşadığımız yerel ve global kötü örnekler de var. Bu noktada daha fazla üretim daha fazla kar odaklı değil, insanların ve çevrenin sağlığı ve güvenliği ile kamu yararı öncelikli madencilik yapılması gerekmektedir. Bunu sağlamak için devlet tarafından yapılan denetimlerin ciddi, sık ve nitelikli olması gerekiyor. Aksi şekilde daha fazla üretim ve kar odaklı olan, insan ve çevre için tehlikeli sömürge madenciliğine karşıyım ve bu konuda halkın itirazlarının yanındayım. Bizler de maden mühendisleri olarak bu işin doğru şekilde yapılması için eğitim görüyoruz ve bu yüzden varız. Madencilik sektöründe bir yandan makine imalat olarak hızlı gelişiyoruz ama öte yandan denetimsizlik ve kar hırsı yüzünden kazaları maalesef engelleyemiyoruz. Bu durum da bizi, madenciler olarak halkımızın gözünde çok güç durumlara sokuyor.
Genç maden mühendisleri ve adayları için tavsiyeleriniz nelerdir ?
Madenciliğin diğer mühendislik alanlarına göre daha fazla ampirik olduğunu görüyoruz. Bu sonuca nasıl varıyoruz ? Baktığımız zaman yer kabuğunun her yeri aynı özellikleri göstermez, yani doğa ,yer kabuğu oldukça heterojendir. Dolayısıyla madencilik ayni cevher çeşidin de bile operasyonel farklılık göstermektedir. Meslekte ilerlemek isteyen genç arkadaşlarımız ise hangi alanda ilerlemek istiyorsa karar verip, mutlaka uygulamanın içine girmesi gerekmektedir. Örneğin cevher hazırlama alanında ilerlemek, uzmanlaşmak istiyorsa mutlaka bir tesiste vardiya mühendisi olarak çalışmaya başlaması gerektiğini düşünüyorum. Bildiği teorik bilgiyi sahada pratikle entegre etmesi gerekir. Biz de buna tecrübe diyoruz. Tecrübe her meslek grubunda önemli olsa da, madencilikte çok daha fazla önem arz etmektedir. İşini severek, önem vererek yapıp kendini geliştiren bir maden mühendisi, mutlaka meslek hayatının doğal akışında en üst düzey yöneticiliklere kadar yükselecektir. Kısaca özetlemek gerekirse her yeni mühendis eğer yükselmek istiyorsa, en alttan ve cepheden, yani uygulamadan başlamayı kabul etmek zorundadır.
! Bu yazının tüm hakları http://madenhabercisi.com ‘a aittir. İzinsiz kullanılması durumunda yasal işlem başlatılacaktır !